Ақтөбедегі «Білім» және «Смарт білім» атты ірі жекеменшік мектептердің ұстаздары қыркүйек айынан бері бір тиын да жалақы алмаған. Жағдайы тығырыққа тірелген мұғалімдер, егер жақын арада ақша төленбесе, облыс әкімдігінің алдына барып, өз-өздерін өртеуге дейін баратынын ашық мәлімдеді, деп хабарлайды «Тілші».
Мұғалімдердің Hronika.kz тілшісіне айтқан жағдайы өте мүшкіл.
«Біздің пәтер ақысын төлейтін ақшамыз жоқ, коллекторлар мүлкімізді тұтқындап жатыр. Балаларымыздың көзіне қарай алмаймыз, ұят,» – дейді ашынған ұстаздар.
Олар қыркүйектен бері ақшасыз отыр. Барлық мәселе Білім министрлігінің «жаңашылдығынан» туындап отыр. Бұрын жекеменшік мектептер мемлекеттік тапсырыс (яғни, оқушылар үшін) ақшасын ескі жүйе арқылы алып келген. Үкімет «ол жүйеде жемқорлық көп» деп, оны жауып тастады. Оның орнына E-Qazyna.kz атты жаңа цифрлық платформа ойлап тапты. Бұл жүйе «бәрін ашық етеді, қаржыландыру әділ болады» деп уәде етілген. Бірақ іс жүзінде ескі жүйе өшірілді, ал жаңа жүйе әлі толық іске қосылмады. Мектептер екі жүйенің ортасында қалып, ақша аударымдары тоқтаған. Мұғалімдер осы «өтпелі кезеңнің» құрбанына айналды.
14 қарашада 300-ге жуық мұғалім жиналып, облыстық білім басқармасының өкілдерімен кездесті. Жүйкесі жұқарған ұстаздар шенеуніктерді жарты сағат күткен. Олар тек жиналысқа журналистер келгенін естіген соң ғана 15 минутта жетіп келген. Мектептердің құрылтайшысы Замзагүл Баймағамбетованың өзі де жағдайдың қиын екенін айтты.
«Біз қазір мектепті жауып тастауға толық құқылымыз. Бірақ олай жасамаймыз,» – деді ол мұғалімдерге.
Тіпті мектеп директоры Айгүл Арынғазиеваның өзі де жалақысыз отыр.
«Мен де, мұғалімдерім сияқты, жалақы алмаймын, емханаға бардым, маған дәрі бермеді, өйткені жалақы жоқ болғандықтан МӘМС төленбеген,» – деп ашынды директор.
Келген шенеуніктер мұғалімдерге жаңа платформаның қандай «керемет» болатынын, жемқорлықты қалай жоятынын ұзақ түсіндірген. Тіпті ұстаздарды «жұбатып», «кейбір аймақтарда мұғалімдер мамыр айынан бері ақша алмаған» деп мысал келтірді. Бұл сөздер аш отырған ұстаздарды жұбатпады. Ақыры шенеуніктер «келесі аптаның соңына дейін (7-10 жұмыс күні) ақша түседі» деп уәде берді. Hronika.kz тілшісі «Ақшаның сол уақытта түсетініне жеке кепілдік бере аласыз ба?» деп сұрағанда, басқарма өкілі:
«Оптимист болу керек, жақсылыққа сену керек. Онсыз өмір сүруге болмайды,» – деп жауап берген.
Ең сорақысы, мұғалімдер жалақының кешіккені үшін өтемақы сұрағанда, шенеуніктер:
«Оны жұмыс берушіңізден (мектептен) сот арқылы талап етіңіздер,» – деді.
Мұғалімдер «Бұған мектеп кінәлі емес қой!» десе, шенеуніктер «Біздің де кінәміз жоқ,» – деп жауаптан жалтарған.
Мектеп директоры Арынғазиева салықты уақытында төлемегені үшін енді 40% айыппұл төлеуі керек екенін айтып, «Бұл айыппұлды неге мен төлеуім керек?» деп сұрады. Оған шенеуніктер: «Сәл күте тұрыңыз, бұл жағдай да «бірдеңе болып шешіліп қалар» – деп жауап берген.