Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев аты аңызға айналған қолбасшы Бауыржан Момышұлына «Халық қаһарманы» атағын берді. Президент бұл туралы Жамбыл облысының жұртымен кездескенде мәлімдеді, деп хабарлайды «Тілші» Ақордаға сілтеп.
Кеше ғана даңқты батырдың туғанына 115 жыл толды. Оның сұрапыл соғыстағы ерлік жолын еліміз ғана емес, шет мемлекеттер де жақсы біледі және мойындайды.
Мемлекет басшысының айтуынша, халық Баукеңді қаһарман тұлға ретінде ерекше құрметтейді. Алайда осы уақытқа дейін батырға ресми түрде ең жоғары мемлекеттік атақ бұйырмаған еді. Облыс жұртшылығы, зиялы қауым өкілдері және жастар бұл мәселені жиі көтеріп, тарихи қателікті түзетуді сұраған болатын. Президент халықтың осы тілегін ескеріп, нақты шешім қабылдады.
«Сондықтан мен Мемлекет басшысы ретінде Бауыржан Момышұлына «Халық қаһарманы» атағын беру туралы шешім қабылдадым. Тиісті Жарлыққа бүгін қол қойдым, бұл құжат міндетті түрде жарияланады. Батырдың есімі нағыз отаншылдық пен өшпес ерліктің символы ретінде әрдайым көпке үлгі-өнеге болуға тиіс. Баукеңнің ерлігі жай аңыз емес, бұл – нақты құжаттармен дәлелденген, Ұлы Отан соғысына қатысқан батырлар мойындаған сөзсіз ерлік. Елге ерлігімен танылған, еңбегі сіңген азаматтарын бағалай білген жұрт ешқашан ұтылмайды», — деді Қасым-Жомарт Тоқаев.
Анықтама
Бауыржан Момышұлы 1910 жылы қазіргі Жамбыл облысы, Жуалы ауданында дүниеге келді. Ол соғысқа дейін қаржы саласында қызмет етіп, мұғалім болып бала оқытты. Алайда 1941 жылы басталған сұрапыл соғыс оның тағдырын түбегейлі өзгертті. Ол атақты генерал Панфиловтың дивизиясында батальон, кейін полк басқарды.
Мәскеу түбіндегі ерлік
Бауыржан Момышұлының есімі Мәскеу үшін болған шайқаста аңызға айналды. Ол жаудың қоршауын үш рет бұзып шығып, сарбаздарын аман алып қалды. Ең қызығы, ол соғыс тарихында «спираль» тактикасын ойлап тапты және оны сәтті қолданды. Бұл әдіс бойынша әскер жауға тұтқиылдан шабуыл жасап, қайта шегініп, дұшпанның күшін әлсіретеді. Кейін бұл тактиканы әлемнің әскери оқу орындары арнайы пән ретінде оқыта бастады. Ол 207 рет ұрысқа қатысып, бес рет жараланса да, майдан даласын тастап кетпеді.
Қару мен қалам
Соғыстан кейін Баукең әскери қызметін ғылыммен және жазушылықпен ұштастырды. Ол Кеңес Армиясы Бас штабының әскери академиясында дәріс оқыды. Александр Бектің әлемге әйгілі «Арпалыс» повесінің басты кейіпкері болу арқылы оның есімі күллі одаққа танылды. Алайда Бауыржан Момышұлы өзі де қалам тербеді. Оның «Ұшқан ұя», «Мәскеу үшін шайқас», «Қанмен жазылған кітап» секілді туындылары қазақ әдебиетінің алтын қорына енді. Ол кітабында соғыстың ащы шындығын бүкпесіз жазды.
Кеш келген атақ
Бауыржан Момышұлы тік мінезді, шыншыл адам болды. Ол басшылыққа жағымпаздануды білмеді, шындықты тіке айтты. Мүмкін сол себепті де, Кеңес өкіметі оған «Кеңес Одағының Батыры» атағын беруге асықпады. Бұл атақ батырға қайтыс болғаннан кейін, 1990 жылы ғана берілді. Міне, араға жылдар салып, Тәуелсіз Қазақстанның ең жоғары наградасы – «Халық қаһарманы» атағы да лайықты иесін тапты.